1989-1991: Kortsluiting

De wonderjaren, toen zelfs het geld niet meer gewoon mocht liggen

Het nieuwe VTV-bestuur dat op 12 mei 1989 werd verkozen op de algemene ledenvergadering, startte met grote ambities aan zijn vierjarige legislatuur. Het was ook voor het eerst in de VTV-geschiedenis dat een bestuur zichzelf een in jaren beperkte termijn oplegde. Voorzitter Moris De Witte en secretaris Paul Carteus maakten meteen werk van het schrijven van statuten die specifiek golden voor VTV en namen niet langer de ‘standregels’ over van de Kristen Volksbond. Ze riepen daarbij ook het advies in van Noël Crispyn die zelf tegen september 1989 een bezoek voorbereidde aan de Duitse zusterstad Kleve, in samenwerking met de KAB Spielschar Maderborn die in december 1983 te gast was geweest in de Volksbond met een voorstelling van De Verkochte Grootvader.

Jeugdkern 2.0

Vooraleer VTV Duitsland binnenviel op 23 en 24 september 1989, was er nog één en ander te beleven dat een plaats verdient in de annalen. Op 17 juni 1989 werd een bewogen seizoen besloten met een etentje in de kelderzaal. Op het menu stond een koud buffet dat, wij citeren uit het evaluatieverslag van Paul Carteus, “lekker was maar een beetje nipt qua hoeveelheid” (foto 1).
Altijd goede eters geweest bij VTV, vandaar wellicht ook een grote aanwezigheid van de leden op het Elf Juli-feest dat op 9 juli door de stedelijke werkgroep werd georganiseerd in het Domein Sint-Hubert waar Miel Cools optrad. Ook de FTM-band, gelinkt aan de Volksbond met Dany Limbourg en Erik Vanopbroecke, de harmonie van de Volksbond en Kunstgroep Jakhals stonden op de affiche.
Tijdens de zomer werd ook nog druk overlegd over het komende seizoen. Damien Van Wambeke zag een heropstart van een jeugdkern zitten en deed een oproep naar gegadigden via de lokale pers. Die leverde meer geïnteresseerden op dan er rollen waren in de productie De Varkenshoeder, een sprookje van HC Andersen. Voor de volwassenen werd gedacht aan Pygmalion maar regisseur Geert Desmytere koos uiteindelijk voor Le Dindon van Georges Feydeau, een klassieker uit het Franse boulevardtheater.

Intussen, in de Volksbond …

Binnen de Volksbond zelf probeerde voorzitter Daniël Vandenhoucke intussen een nieuw elan te zoeken na het overlijden van Elien Cardon. Marcel Debleecker was teruggehaald als adviseur, Robert Vanderkimpen was penningmeester geworden en Geert Vanopbroecke secretaris.
Op 5 en 6 augustus 1989 werd een, bijna symbolisch, opkuisweekend georganiseerd waar alle onderafdelingen aan deelnamen. Op de hoogste verdieping werden de toiletten uitgebroken en vervangen door een vergaderzaaltje. In de rest van de Volksbond werd vooral puingeruimd en (te) veel archiefmateriaal weggegooid in de containers op de stoep (foto’s 2, 3 en 4).
Ook in het café stonden nieuwe gezichten achter de tapkraan. Katrien Fourneau en Geert Roos hadden hun contract beëindigd en werden vanaf 1 september 1989 vervangen door Venant Hoogstoel en Marie-Claire Sanspeur die voor meer omzet en vertier moesten zorgen. Het echtpaar kwam zelf niet in de Volksbond wonen waardoor de leefruimtes achter de scène vrijkwamen. VTV zou daar in de jaren die volgden gretig gebruik van maken.

A star is born

Het nieuwe VTV-bestuur zette de financiële puntjes op de i. Penningmeester Patrick Oufflin maakte een einde aan de saga van de nimmer afgerekende kaarten, schrapte de post ‘liggend geld’ en zette zich achter de invoering van het jaarlijks te betalen lidgeld. Voorzitter Moris De Witte introduceerde vanuit diezelfde filosofie het motto ‘Vraag niet wat VTV voor jou kan doen maar wat jij kan doen voor VTV’ en dat bleek nogal wat. Donaat Deriemaeker, afgevaardigde van VTV in de beheerraad van de Kristen Volksbond, zag dat ook op Vlaams niveau en schreef zich in voor het BRT-programma Sterrenwacht waarin werd gezocht naar nieuw presenteertalent. Sterker nog, Donaat won op 2 september 1989 de rechtstreeks uitgezonden finale in het Amerikaans Theater.
Na een (te) korte feestnacht waarin zijn ouderlijk huis werd volgehangen met VTV-shirts en CM-vlaggen, trok de kersverse BV met een VTV-delegatie naar De Gordel in Sint-Genesius-Rode waar hij om de 50 m door fans werd verzocht handtekeningen te plaatsen op de meest bizarre plaatsen van het menselijk lichaam. “Straks begin ik hier nog spijt van te krijgen”, zuchtte hij in het Weekblad Plus. Dat was nog meer het geval toen hij op 8 september in de Volksbond werd getrakteerd op een verrassingsfuif om een waanzinnige week af te sluiten (foto 6).
Op 23 en 24 september was het dan eindelijk zover. Met een volle bus van Autocars Fourneau en Katrien achter het stuur, trokken 33 VTV-leden naar Kleve voor een tweedaags bezoek. Daar waren vrolijke gastgezinnen met een Stube in de kelder, vuurwerk, taalverwarring, Schnaps op de bus, veel eten en drinken, een muzikaal optreden en een omvergereden verkeersbord hun deel (foto’s 7, 8 en 9).

Hoog bezoek

De voorbereidingen voor het openingsweekend van 4 en 5 november 1989 liepen intussen volop. Daar hoorde ook aandacht bij voor de fysieke paraatheid van de leden. Op 7 oktober, ook de dag waarop Marie-Claire en Venant officieel welkom werden geheten in de Volksbond, nam een VTV-delegatie deel aan de Up-to-date Jogging met start en aankomst op ’t Klein Marktje. VTV kreeg er de prijs voor de grootste culturele vereniging (foto 10).
Op zaterdag 4 november speelde het Reizend Volkstheater de gastvoorstelling De mannen van de Luienhoek als eerste luik van het openingsweekend. Daags nadien volgde om 17 uur de première van Hommage aan HC Andersen/De Varkenshoeder door de nieuwe jeugdkern van VTV in een regie van Damien Van Wambeke en Koen Lauwereyns. Die jeugdkern bestond uit Véronique Zenner, Muriel Himschoot, Sandra De Rodder, Isolde De Witte, Rik Decraene, Kurt Wilpart, Gert Crispyn, Mathias Verniest, Ringo Vanovertveldt en Sophie Delbar (foto’s 11 en 12).
Na de voorstelling was er, luidens de uitnodiging, een receptie voorzien met een ‘verrassend gesprek met de nieuwe televisiester Donaat Deriemaeker’. Dat verrassende element had een wekenlange voorbereiding gevraagd van een VTV-ploeg die buiten medeweten van Donaat zelf Sterrenwacht-producer Francis Theuns en Donaats medefinalisten Leen Beckers en Annicq Ruyts naar de Volksbond had gehaald. Bovendien hadden ze een gefilmd bezoekje gebracht aan Jacques Vermeire in Bonheiden en was er een rechtstreekse telefoonlijn met Luc Appermont. Koen Lauwereyns en Wim Van Coppenolle deden het interview, vooraf was het bestuur met de gasten gaan tafelen in restaurant Ladeuze om het ijs te breken (foto 13 en 14).

Drukdrukdruk

Na de zeer gesmaakte openingsreceptie, zelfs de beheerders van de Volksbond waren vol lof, denderde de VTV-trein onvermoeibaar verder. Op 18 november vertrok een 30-koppig VTV-gezelschap naar Oostende als beloning voor de inzet bij de Hommage aan HC Andersen. Afgesproken was ook dat de productie zou hernomen worden tijdens een Eenakterfestival van Kunstgroep Jakhals in het TID op 24 en 25 februari en 2 en 3 maart 1990. Op die manier kon VTV ook voldoen aan de eis van de provincie dat een gezelschap twee producties per seizoen moet spelen om in aanmerking te komen voor subsidiëring. Koen Lauwereyns nam voor het eenakterfestival de regie helemaal over van Damien Van Wambeke die zelf de eenakter Leo, de acrobaat van Jakhals regisseerde en de monoloog Praten met Pluto speelde.
Voorbereidingen werden ook getroffen voor deelname aan de Bommelsstoet in januari 1990 waaraan VTV deelnam onder het thema ‘Boulevard Feydeau’. Het was de aanloop naar Le dindon van Georges Feydeau op 10, 11, 16 en 17 en 24 maart 1990 (foto 15).

Le dindon

Om inspiratie op te doen, trok VTV op 12, 13 en 14 januari alvast naar Parijs en Het Werk der Vlamingen van EH Luc Flamand, het toevluchtsoord in de lichtstad van nogal wat Ronsenaars in die jaren. Al bleek het ondergrondse restaurant ‘Chez nos ancêtres Les Gaulois ook zeer de moeite.
In Villa Carpentier op de Doorniksesteenweg werd eind februari de persfoto genomen van de megaproductie Le dindon. Met 25 spelers, 11 dansers van de choreografiegroep Jij en Ik onder leiding van Marselien Colpaert, drie decors en een dressing vol kostuums stonden de regisseurs Geert Desmytere en Koen Lauwereyns voor een zwaar karwei. Voor die kostuums zorgde Lieve Colpaert, de drie souffleurs waren Olivia Roels, Greta Desmytere en Arlette Dekeyser en de grime was in handen van Trees Vandenhoeke, Nathalie Deblomme en Els Van Den Daele. De affiche werd ontworpen door Paul Vandenhoeke, het drukwerk werd verzorgd door Luk Decock. Het was alle hens aan dek voor de decorploeg van Michel Bellinck die extra hulp kreeg van Christine Colpaert voor het schilderwerk en bestond uit Roland Van Coppenolle, Robert Van Glabeke, Marcel Demoerloose, Jean Boulaert en rekwisiteur Patrick Oufflin. Gilles Vancoppenolle en Toon Dierckx verzorgden de techniek. Robert Vanderkimpen maakte een spandoek dat de gevel van de Volksbond kleur gaf.
De vraag naar tickets bleek de capaciteit al snel te overstijgen. Er werden bijkomende plaatsen gecreëerd en nog bleek dat niet te volstaan. Een uur voor de voorstelling zat de zaal al stampvol, waardoor er gegadigden moesten worden geweigerd.
Op de première van 10 maart kwam twee uur voor de aanvang van het stuk een telefoontje van Donaat Deriemaeker dat hij net was vertrokken uit Genk, waar hij opnames had gemaakt voor het nieuwe BRT-programma Baraka dat in een presentatie van Luk Appermont op 14 maart in première zou gaan op de nationale zender. Om 20.10 uur werd beslist het gordijn open te draaien, ook al was Donaat nog in geen velden of wegen te bekennen, laat staan aangekomen in de Zonnestraat. Een dik kwartier later kondigde kamenier Jean (Gunther Bauwens) de entree aan van Monsieur Rédillon (Donaat), tot grote opluchting van Pontagnac (Wim Van Coppenolle), Vatelin (Moris De Witte) en Lucienne (Katty Lesenne).
Le dindon werd een voltreffer en haalde zo’n 2000 toeschouwers en een welgevulde kassa met een winst van 95.000 frank (foto 16, 17, 18, 19, 20 en 21).
Als kers op de taart kwam enkele weken later ook het nieuws dat de provinciale jury, op bezoek op 11 maart, de productie had geklasseerd in tweede categorie, een promotie dus. Het verslag prees de homogene prestatie van de grote spelersgroep, het enthousiasme, de inkleding en het tempo waaraan de drie decors werden gewisseld. Het leidde tot een feestje in de Volksbond waar VTV weer helemaal in de bovenste schuif lag.

Oef Vakantie-dag

In de beheerraad van de Volksbond deed men er dan ook alles aan om wat animo te brengen in de werking. Op 1 juli 1990 vond daarom een ‘Oef Vakantie-dag’ plaats met muzikale optredens van de FTM-Band en Donaat and His Crazy Doughnuts, een vakantiebarbecue en stads- of natuurwandeling waarop VTV massaal present gaf.
Ook na de zomer bleven de goede relaties intact. VTV gaf op 21 september 1990 aan de Volksbond zelfs een lening van 50.000 frank om de financiële druk wat te verlichten (foto’s 22, 23 en 24). Het belette ondervoorzitter André Spileers niet om in de vergadering van de beheerraad van 25 september 1990 zijn principiële bezwaren te uiten over de openingsavond van het nieuwe VTV-seizoen op 6 oktober. Dat zou gebeuren middels een debatavond over cultuur in Ronse waaraan deelnamen: cultuurschepen Walter Kerckhove, Philippe Charlier (Jazz Dream), Jef Mores (Gemengd Klijpekoor), Robert Depoortere (’t Podium), Etienne Bourgeus (Vrijzinnig Centrum), Jenny De Vliegher (galeriehoudster) en VTV-voorzitter Moris De Witte. Stef Vancaeneghem was moderator.
De ondervoorzitter had daarover graag vooraf een gesprek gehad met VTV maar de beheerraad zelf zag er geen graten in “zolang er geen aanvallen zouden komen op eender welke Volksbond-figuur”.
De debatavond werd een succes, zowel qua opkomst als qua inhoud. Aan verbindende gesprekken achteraf aan de toog was geen gebrek (foto’s 25 en 26).

Wacht tot het donker is

Op 3, 4, 9 en 10 november 1990 was het weer tijd voor echte toneelactiviteit met de eerste productie van het seizoen 90-91: Wacht tot het donker is van Frederik Knott, een thriller die in 1967 was verfilmd met Audrey Hepburn in de hoofdrol. Vanuit Lokeren was gastregisseur Eddy Van Doorslaer in Ronse neergestreken waar hij een cast kreeg met Greet Backeland, Werner De Ruyck, Koen Lauwereyns, Paul Carteus, Gunter Durant, Wim Van Coppenolle, de jonge Veronique Zenner en debutant Bommelkeizer Michel D’Hondt. Componist Bart Vandewege maakte muziek voor deze productie, kunstschilder Germaan Bos ontwierp de affiche (foto’s 27, 28 en 29).
In diezelfde periode, op 20 november 1990, stelde CVP-senator Elie Bockstal aan de beheerraad van de Volksbond de resultaten voor van de audit die hij op vraag van voorzitter Daniël Vandenhoucke had laten maken over de financiële toestand van de Volksbond. De conclusie was dat men kampte met een systematisch kastekort van 25.000 tot 30.000 frank per maand. De oorzaken daarvan waren de kosten voor de lokaalhouders en de energierekening. Om het tij enigszins te doen keren was, aldus de audit, “dringend overleg met de onderafdelingen nodig én moest er meer georganiseerd worden om inkomsten te genereren”.
Onder impuls van Donaat Deriemaeker werd daarom de werkgroep Jabako opgericht, naar de voornamen van de drie BV’s die in de loop van 1991 te gast zouden zijn in de Volksbond: Jacques Vermeire (op 29 juni), Bart Peeters (op 31 augustus) en Koen Crucke (op 15 december) (foto 30).
VTV zelf ging voor het jaareinde nog op uitstap naar de Voerstreek voor een ijskoude driedaagse in een toen veelbesproken stukje Vlaanderen (foto 31).

Kortsluiting

Het voorjaar 1991 zou er één worden om niet snel te vergeten. De repetities voor Kortsluiting van Peter Shaffer werden opgestart in een regie van Geert Desmytere, de inmiddels obligate deelname aan de Bommelsstoet 1991 inbegrepen (foto 32).
De cast van deze duistere komedie bestond uit Frans De Rodder, Koen Lauwereyns, Françoise Dejaegher, Paul Carteus, Wim Van Coppenolle, Ann Van Coppenolle, Daniël Vandenhoucke en debutante Olivia Roels. Damien Van Wambeke ontwierp het decor op twee niveaus en Germaan Bos maakte samen met Eugène Spriet en Michel Bellinck een reeks boeddha-beelden waarvan op het einde van elke voorstelling eentje in gruzelementen werd gegooid.
De productie zelf werd achtervolgd door ziekte en ongevallen tot op de generale en de voorstellingen toe, waar souffleur Katrien Vanderkimpen moest inspringen voor Ann Van Coppenolle.
De publieke belangstelling was zowel bij Wacht tot het donker is als bij Kortsluiting met telkens 750 toeschouwers onder de verwachtingen gebleven en dus werden de artistieke ambities opnieuw wat scherper gesteld voor het nieuwe seizoen. Financieel liep alles nog steeds prima. Penningmeester Patrick Oufflin had komaf gemaakt met het aanslepende probleem van de afrekening van de kaarten en gezorgd voor een zeer transparante en winstgevend boekhouding (foto 35).

En toen kwam die nacht van 20 op 21 april 1991 …